ناتو: افزایش ترور شخصیت ها و کاهش نسبی خشونت ها در افغانستان
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

 

سازمان پیمان اتلانتیک شمالی یا ناتو در روزهای اخیر گزارشی را به نشر رسانده است و ادعا نموده است که میزان خشونت ها در سال گذشته میلادی یعنی سال 2011 نسبت به سال 2010 حدود 8 درصد  کاهش داشته است. هرچند گفته می شود که آمارهایی را که کشورها و سازمان های غربی ارایه می دهند براساس تحقیقات گسترده و علمی است و از این جهت با واقعیت ها نزدیک می باشد، اما این گزارش با آن که از سوی  ناتو منتشر گردیده است باز هم تردید هایی را به همراه دارد.

تردید از آن جهت است که در اواسط سال گذشته بود که گزارشی از سوی سازمان ملل متحد در مورد میزان گسترش خشونت ها منتشر گردید و در آن گزارش آمده بود که سی درصد یا بیشتر میزان خشوت ها در افغانستان بالا رفته است. اما این گزارش از سوی ناتو رد گردید ولی برخی از کارشناسان نظامی بیشتر گزارش سازمان ملل را تایید کردند تا ردیه ناتو را و این چنین تحلیل کردند که ناتو می خواهد با توجیه پایین آمدن خشونت ها زمینه خروج خود را از افغانستان در سال 2014 فراهم نمایند.

به هرحال این که تا چه اندازه گزارش سازمان ملل مقرون به واقعیت است و یا گزارش ناتو، این قلم نمی توان در باره آن قضاوت کرد و حتی ممکن است هردو گزارش صحیح باشد. صحیح از آن جهت که میزان و تعیین شاخص برای اندازه گیری خشونت ها در افغانستان تاثیر زیادی در نتایج آمارها دارد، هنوز روشن نیست که سازمان ملل در گزارش خود کدام شاخص را در نظر گرفته است، آیا این سازمان سال گذشته یعنی سال 2010 را شاخص قرار داده است یا این که سال 2008   ویا 2009 میزان خشونت ها بوده است؟. از سوی دیگر شاخص ناتو در این تحقیق کدام است؟ براساس گزارش اخیر ناتو از وضعیت خشونت ها در افغانستان، این پیمان سال 2010 را شاخص برای میزان خشونت ها قرار داده است. زیرا در این گزارش آمده:" در سال ۲۰۱۱ میلادی میزان حملات شورشیان در سراسر افغانستان در مقایسه با سال ۲۰۱۰، به دلیل فشارعملیات مشترک نیروهای افغان و ناتو بر شورشیان، هشت درصد کاهش یافته و گروههای شورشی تضعیف شده اند".  حال اگر چنانچه شاخص سازمان ملل هم سال 2010 باشد، این دو گزارش با هم همخوانی ندارد و متناقض است، زیرا یک گزارش مدعی است که خشونت ها در افغانستان سی درصد افزایش یافته است و از سوی دیگر گزارش دیگر دعا دارد که میزان خشونت ها در کشور 8 درصد کاهش یافته است و نیز سازمان ملل بعد از آن که ناتو آن گزارش را رد کرد، گزارش خود را پس نگرفت و تصحیح نکرد و این نشان می دهد که سازمان ملل ممکن است هنوزهم معتقد به گزارشی باشد  که از سوی این سازمان منتشر شده است.

اما اگر شاخص های هردو گزارش متفاوت باشد یعنی ممکن است سازمان ملل وضعیت خشونت های سال گذشته را با سال های قبل مقایسه کرده باشد، این احتمال وجود دارد که هردو گزارش چندان دور از واقعیت بیرونی خشونت ها در افغانستان نباشد. ولی این نکته را نباید از نظر دور داشت که معمولا هر گزارش مقایسه ای وقتی منتشر می گردد، نزدیک ترین قرینه زمانی را در نظر می گیرد و آن در گزارش سالانه شاخص سال قبل است و در گزارش ماههانه ماه قبل و از این جهت این دو گزارش تردید هایی را در مورد واقعیت های بیرونی خشونت ها در کشور در سال گذشته ایجاد کرده است.

البته گزارش جدید ناتو به برخی از واقعیت هایی بیرونی خشونت ها نیز اشاره کرده است که با واقعیت نزدیک است، از جمله افزایش خشونت ها بالای مقامات و شخصیت های سیاسی و نظامی در سال گذشته. اگر برای سال گذشته در تحولات سیاسی و نظامی افغانستان نامی و عنوانی انتخاب گردد،  آن را باید سال ترور شخصیت های سیاسی و نظامی نامید. در طول ده سال گذشته طالبان تلاش های زیادی کردند تا شخصیت های سیاسی و یا نظامی که با دولت افغانستان همکار ویا همسو هستند، ترور نمایند اما آنان به این هدف موفق نبودند، در طول سال های گذشته فقط چند شخصیت را توانستند ترور نمایند. اما در سال گذشته آمار ترور شخصیت ها بسیار بالا بود و در ده سال گذشته هیچ سالی به اندازه سال 2011 شخصیت ها و مقامات دولتی ترور نشده بودند. تنها دانه درشت هایی که در سال گذشته ترورشده اند، عبارتند از جنرال جان محمد خان قوماندان امنیه ولایت قندهار، جنرال داوود داوود قوماندان زون شمال شرق همراه با قوماندان امنیه ولایت قندوز، محمد جواد ضحاک رئیس شورای ولایتی بامیان، احمد ولی کرزی برادر رئیس جمهور، غلام حیدرحمیدی و سرانجام برهان الدین ربانی رئیس جمهور پیشین افغانستان و رئیس شورای عالی صلح که توسط طالبان با روشهای مختلف ترور شده اند. ناتو در گزارش خود به همین موضوع نیز اشاره کرده است، اما در توجیه گسترش ترور شخصیت ها تحلیل جالبی هم دارد، در این گزارش آمده است که طالبان در سال گذشته به شیوه تبلیغاتی جدیدی روی آورده اند و آن " تهدید و ارعاب" مردم است در سایه تهدید و ارعاب سعی می کند نشان دهد که میزان خشونت ها در افغانستان افزایش یافته و شخصیت های سیاسی و نظامی در افغانستان از امنیت جانی و مالی مصون نیستند، ناتو در گزارش خود آورده است که به همین دلیل و در سایه دنبال کردن همین سیاست تبلیغاتی طرح و برنامه ترور و حذف رهبران پرنفوذ سیاسی، مذهبی و قومی را در افغانستان روی دست گرفته است.

ناتو در گزارش خود آورده است که بیشتر این موفقیت ها و مهار خشونت ها در جنوب کشور بوده است و در مورد گسترش خشونت ها در شمال کشور نوعی سکوت اختیار کرده است. ناتو در گزارش خود تاکید کرده که این پیشرفتها عمدتا در مناطق ناآرام جنوب افغانستان صورت گرفته و ولایت هملند را در این زمینه مثال زده است. ولایت هملند در سالهای گذشته از ناآرام‌ترین ولایت های کشور شمرده می‌شد و در سال ۲۰۱۰ میلادی چندین عملیات بزرگ نظامی علیه طالبان در این ولایت صورت گرفت، اما همچنان مرکز خشونت های تررویستی و قاچاق مواد مخدر بود، اما در سال گذشته طبق این گزارش، ناتو موفقیت ها زیادی در این ولایت بدست آورده است، ظوری که سی در صد خشونت ها در این ولایت کاهش یافته است.

در این گزارش به دستآورد دیگری هم اشاره کرده است و آن آغاز گرفتن مسئولیت های امنیتی به دست خود نیروهای امنیتی افغانستان است. نویسندگان این گزارش نوشته اند که در سال ۲۰۱۱ میلادی بیش از نیمی از مردم افغانستان شاهد به دست گرفتن مسئولیت امنیتی از سوی نیروهای امنیتی این کشور در مناطق خود بوده اند و میزان توانایی های نیروهای امنیتی افغانستان افزایش یافته و برنامه آموزش نفرات ارتش و پولیس، مهارتهای رزمی آنها را بالا برده است. براساس توافق حکومت افغانستان و جامعه بین المللی تعداد نفرات اردوی ملی و پولیس کشور تا اکتوبر سال ۲۰۱۱ باید به ۳۰۵ هزار نفر می‌رسید. در گزارش ناتو آمده که این هدف براساس برنامه آموزش نیروهای افغان توسط ناتو در وقت تعیین شده به دست آمده است. اما این گزارش در حالی از رشد کمی و کیفی نیروهای مسلح افغانستان سخن گفته است که عنوامل نفوذی طالبان در داخل نیروهای امنیتی زیاد شده و در طی یک ماه اخیر و سال گذشته دهها تن از نظامیان و جنرالان نیروهای خارجی و داخلی توسط عوامل نفوذی طالبان در داخل نیروهای امنیتی کشته شده اند.


February 1st, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
گزیده مقالات